اتصالات دنده ای سیاه جهت اتصال لوله های فلزی به یکدیگر و سایر تجهیزات مکانیکی به کار برده می شود و نحوه اتصال آنها به صورت رزوه ای (THREADED) می باشد. اتصالات دنده ای سیاه حداکثر تا سایز 6 اینچ کاربرد دارد. از جمله اتصالات دنده ای سیاه می توان به زانو 90 درجه دنده ای سیاه، زانو 45 درجه دنده ای سیاه، سه راهی مساوی، سه راهی تبدیلی، تبدیل، چپقی، بوشن، مغزی، روپیچ توپیچ، درپوش و مهره ماسوره اشاره کرد.
اتصالات دنده ای چیست؟
در حالت کلی اتصالات فولادی به دو نوع اتصالات جوشی و دنده ای تقسیم می شوند که هریک از آنها دارای اتصالات مختلف دیگری نیز می باشد. اتصالات دنده ای سیاه شاید یکی از قدیمی ترین روش های اتصال سیستم های لوله کشی می باشند. اتصالات جوش محفظه ای (ساکت ولد) همانند اتصالات رزوه ای اساسا برای لوله های با قطرکم استفاده می گردند. معمولا برای قطر اسمی 2 اینچ یا کمتر، اتصالات دنده ای بطور عادی در جاهای کم هزینه و غیر حساس مانند لوله کشی آب خانه های مسکونی، سیستم های اطفاء حریق و سیستم های خنک کننده صنایع کاربرد دارند. اتصالات دنده ای معمولا از چدن معمولی و چدن نشکن و آلیاژ های برنج و برنز و یا آلیاژ های برنجی و برنزی کوبیده شده (فورج) و کربن استیل و استینلس استیل ساخته می شوند.
انواع اتصالات دنده ای
مزایایی اتصالات دنده ای
- بطور متوسط دارای بازدهی نصب بالا بوده و نیاز به تجربه و مهارت خاصی در نصب نمی باشد.
- یکپارچگی عدم نشت در فشار های کم و درجه حرارت های پایین و جاهایی که سیستم با لرزش مواجه نیست.
معایب اتصالات دنده ای
- تغییرات سریع دما در سیستم موجب بوجود آمدن اختلاف انبساطی بین لوله و اتصالات ممکن است منجر به نشتی در سیستم لوله کشی گردد.
- لرزش ها به همراه عوامل تشدید کننده ای مانند فشار میتواند موجب بروز تنش بالا در رزوه اتصالات شده و نهایتا موجب شکستگی در محل پایه رزوه ها گردد.
- در حد امکان باید از بکارگیری اتصالات رزوه ای درلوله کشی سیستم های پر خطر اجتناب گردد.
- آسیب پذیری اتصالات رزوه ای در برابر فرسودگی و خستگی بسیار حائز اهمیت بوده، خصوصا در جاهایی که رزوه های بدون پوشش در معرض خوردگی قرار دارند.
مفهوم گالوانیزه کردن
گالوانیزه کردن لوله‌ها و اتصالات فلزی یکی از راه‌های عالی برای مقاوم‌سازی خطوط لوله و اتصالات آن است. پوشش‌های گالوانیزه روی اتصالات دنده ای گالوانیزه در حقیقت یک لایه فلزی نازک معمولا از جنس روی است که روی آلیاژ فلزی اصلی کشیده می‌شود. ویژگی این لایه این است که نسبت به آلیاژ اصلی مقاومت بیشتری در برابر خوردگی و اکسیداسیون دارد.
ویژگی های اتصالات گالوانیزه دنده ای
- نحوه اتصال اتصالات دنده ای گالوانیزه به صورت رزوه ای است.
- از اتصالات فلزی دندهای معمولا در سایزهای بزرگ استفاده نمی شود (مورد استفاده تا سایز 6 اینچ).
- اتصالات دنده ای گالوانیزه دارای سطح صیقلی و مقاوم در برابر خوردگی هستند.
